Er is te weinig aandacht voor de oorlogen in voormalig Joegoslavië en de genocide in Srebrenica in het Nederlandse geschiedenisonderwijs. Dat blijkt uit onderzoek van dr. Marc van Berkel in opdracht van vredesorganisatie PAX.
Van Berkel komt in het onderzoek tot de conclusie dat informatie over de context van de oorlog in Bosnië-Herzegovina zeer beperkt is, en dat het perspectief van de Dutchbatters dominant is in de behandeling van de genocide in Srebrenica. Het woord ‘Srebrenica’ komt slechts één keer voor in een register van de geanalyseerde lesstof voor het voortgezet onderwijs.
Dit jaar op 11 juli is het precies 25 jaar geleden dat de grootste oorlogsmisdaad in Europa na de Tweede Wereldoorlog, de genocide in Srebrenica, plaatsvond in een gebied dat door de VN was uitgeroepen tot ‘veilig gebied’.
Van Berkel: “Er is in het Nederlandse geschiedenisonderwijs weinig aandacht voor de val van de enclave of de genocide in Srebrenica. De algemene teneur in het lesmateriaal is dat de Verenigde Naties gefaald hebben. De binnenlandse politieke consequenties van de genocide (zoals de val van het Kabinet-Kok II) worden niet of nauwelijks vermeld. De aandacht gaat vooral uit naar de positie van Nederlandse militairen en niet naar die van slachtoffers en nabestaanden.”
Kennis over Srebrenica zo goed als afwezig
PAX is als vredesorganisatie al 25 jaar betrokken bij Srebrenica. Onder meer door het ondersteunen van overlevenden. Dion van den Berg van PAX: “We geven al jaren gastlessen op middelbare scholen en zijn meerdere keren met leerlingen en studenten naar Srebrenica geweest. Steeds blijkt dat leerlingen en studenten bijna niets over Srebrenica weten. Gedegen onderzoek naar hoe er in het Nederlands onderwijs wordt omgegaan met Srebrenica leek ons dan ook zeer belangrijk.”
In het rapport staan een aantal aanbevelingen. Zo moet er meer aandacht voor de genocide en de slachtoffers komen. Maar ook meer helderheid over de rol van de Nederlandse overheid en militairen in het oorlogsgeweld. Van den Berg: “Het perspectief van Dutchbat en Dutchbatters is natuurlijk zeer relevant, maar het mag zeker niet het enige perspectief zijn dat we leerlingen op middelbare scholen voorhouden. De titel van het rapport, ‘Veilig Gebied?’, kan op twee manieren geduid worden. Nee, natuurlijk was Srebrenica in 1995 voor de mensen daar niet veilig. En tegelijkertijd verkiezen de uitgeverijen van leermiddelen juist wel het veilige gebied, door veel vragen onbenoemd te laten en de voor Nederland pijnlijke verhalen van overlevenden en nabestaanden vrijwel volledig te negeren.”
Canon van de Nederlandse geschiedenis
Momenteel is een commissie onder leiding van professor James Kennedy in opdracht van de Nederlandse regering bezig met een voorstel tot herijking van de Canon van de Nederlandse Geschiedenis. Van den Berg: “We hopen zeer dat de commissie de aanbevelingen van ons rapport ter harte neemt. En meer aandacht zal vragen voor de verschillende perspectieven op de genocide in Srebrenica.”
Lees hier het volledige rapport: Veilig gebied? Srebrenica in het Nederlandse onderwijs
Voor meer informatie:
Dion van den Berg, teamleider Europa PAX: 06-48981485
Anne Leenen, persvoorlichter PAX: 06-12924873
